Türkiye Kömür İşletmeleri Genel Müdürlüğü’nün, Kozağacı Vadisi’nde kömür çıkarma ve işletme amacıyla açtığı ihaleye karşı bölge halkının tepkisi üzerine AKP Keles İlçe Başkalığı ihalenin iptal edildiğini açıklarken, bu açıklamalara ilişkin resmi bir belge bekleyen bölge halkının talebine karşılık CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, konuyla ilgili yazılı soru önergesi verdi.
Kozağacı’nın tarım ve hayvancılık faaliyetleriyle geçimini sağlayan, kiraz ve ceviz üretimi başta olmak üzere bölgesel kalkınmaya önemli katkılar sunan bir bölge olduğunu belirten Sarıbal, “Bölge halkı, 2006 ve 2012 yıllarında gündeme gelen ‘termik santral ve kömür ocağı’ projelerine karşı tepkisini göstermiş ve bu projeler halkın mücadelesi sonucu iptal edilmiştir. Ancak, Türkiye Kömür İşletmeleri Kurumu Genel Müdürlüğü’nce 18 Aralık 2024 tarihinde yapılan ihale ile kömür ocağı projesi yeniden gündeme gelmiştir. Kozağacı Vadisi’nin tarımsal üretime elverişli mikroklima özellikleri, kırsal turizm potansiyeli ve Bursa’nın içme suyu havzası üzerindeki stratejik konumu nedeniyle bu bölgede kömür madeni işletmesi kurulması halkın ve çevre örgütlerinin tepkisine neden olmaktadır. Ayrıca, Uludağ Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı'nda görevli uzmanların, Orhaneli Termik Santrali’nin çevresinde yaptığı bilimsel araştırmalar sonucu, bölge halkının sağlığı üzerinde ciddi olumsuz etkileri olduğunu ortaya koymuş, termik santral çevresinde yaşayanların solunum fonksiyonlarında azalma olduğu belirlenmiştir. Bölgede kömür ocağının açılması, halk sağlığı açısından da endişe yaratmaktadır. Bölgedeki enerji kaynaklarının ekonomik boyutu, Kozağacı Vadisi’nde mevcut tarımsal üretimin ekonomisine kıyasla düşük kalmaktadır” dedi.
Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar’a yönelttiği önergede Sarıbal, şu soruları gündeme getirdi:
1. Bursa ili, Keles ilçesi Kozağacı Vadisi’nde, S:10428 sicil numaralı maden ruhsat sahasında yer alan yaklaşık 39.000.000 ton kömür rezervinin “Ruhsat ve İşletme Hakkının Rödövans Karşılığında Devri Yöntemiyle” ihalesini hangi firma almıştır?
2. İhale kapsamında kömür ocağı hangi kapasiteyle çalışacaktır? İşletmenin yıllık üretim hedefi nedir?
3. Daha önce bölgede kurulmak istenen termik santral Toprak Koruma Kurulu’nun 07.09.2007 tarih ve 17 sayılı kararına göre uygun görülmemiş, ÇED Raporu iptal edilmiştir. Bu karara rağmen bir termik santral planlanmakta mıdır? Planlanıyorsa ihalesi ne zaman yapılacaktır, kapasitesi nedir?
4. Bölge, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın 2024-2028 yıllarını kapsayan “Tematik Rotalar Projesi” kapsamında kırsal turizmi canlandırma hedefi taşırken, kömür çıkarılması planı ile bu proje arasındaki çelişki nasıl giderilecektir?
5. DSİ Genel Müdürlüğü’nün 2008 yılı raporunda, kömür işletmelerinin Kozağacı Vadisi’nde su kirliliğine neden olacağı belirtilmiştir. Bu kapsamda, bölgenin içme suyu havzası üzerindeki etkiler dikkate alınmış mıdır?
6. Uludağ Üniversitesi Halk Sağlığı Anabilim Dalı’nın, termik santrallerin bölgedeki vatandaşların sağlığı üzerindeki etkilerini ortaya koyan raporu göz önüne alınarak, Kozağacı Vadisi’nde kömür madeni açılmasıyla ilgili bir halk sağlığı değerlendirmesi yapılmış mıdır?
7. Kozağacı Vadisi’ndeki tarımsal üretimin ekonomik boyutu ile kömür madenciliğinden elde edilecek ekonomik katkı karşılaştırıldığında, bu alandaki strateji nasıl belirlenmiştir? Tarımsal üretimin korunması yönünde bir planlama yapılmakta mıdır?
8. Keles ilçesinin 17 mahallesinde tarım ve hayvancılıkla geçinen vatandaşların yaşam hakları ve geçim kaynaklarının korunması için nasıl önlem alınacaktır?
